Berlin, 24 lipca 1987
ŚCIŚLE TAJNE! GRUPA Operacyjna
Warschau dostarczyła następującą, przekazaną nieoficjalnie przez
czołowego pracownika MSW PRL, informację o niektórych istniejących w
PRL ugrupowaniach nielegalnych: (...)
LIBERALNO-DEMOKRATYCZNA PARTIA „NIEPODLEGŁOŚĆ
11 listopada 1984 została utworzona w
Warszawie - w oparciu o grupę, która od stycznia 1982 wydawała
nielegalne pismo "Miesięcznik Polityczny Niepodległość" -
Liberalno-Demokratyczna Partia „Niepodległość" (LDP „N"); reprezentuje
ona własny kierunek polityczny i opiera się przy tym na różnych
orientacjach opozycji w Polsce oraz na współczesnych poglądach
neokonserwatywnych.
Organizacja ta wywodzi się z kręgu osób,
które przygotowały jesienią 1979 r. publikację nielegalnego pisma „Obóz"
- zorientowanego tematycznie na problematykę państw sąsiednich, przy
czym w wyjątkowo agresywny sposób przedstawiano różne problemy państw
socjalistycznych.
Program LDP „N" powstał pomiędzy wiosną
1982 r. a rokiem 1984 w drodze dyskusji opublikowanej w piśmie „Niepodległość".
Głównym ideologiem i organizatorem był: Jerzy Targalski ur. 1952 - z
wykształcenia historyk, pseud. „Antoni", „Kazik" - przebywa od grudnia
1983 r. w Paryżu, gdzie działa w dywersyjnym wydawnictwie „Spotkania"
(kierowanym przez Piotra J.), a także prowadzi dział dotyczący krajów
Europy Wschodniej w piśmie „Kontakt" (wydawanym przez Mirosława C.) i
pisuje tam pod pseud. „Józef Darski"
Pozostałe osoby uczestniczące w
wydawaniu czasopisma „Miesięcznik Polityczny Niepodległość" to:
- Stanisław Kotowski - ur. 1953,
inżynier, pseud. „Bronek";
- Maria Grażyna Słowikowska - ur.
1931, dr nauk przyrodniczych, pseud. „Zosia";
- Tomasz Kołodziejski - inżynier,
pseud. „Franek";
- Tomasz Dangel - ur. 1954, lekarz,
pseud. „Grzybowski", „Marcin";
- Jan Ł. - ur. 1950, lekarz;
- Stanisław Rojek - ur. 1951, socjolog;
- Witold Gadomski - ur. 1953,
ekonomista;
- Urszula C. - ur. 1943, socjolog;
- Piotr Majchrzak - ur. 1953.
Deklarację LDP „N" ogłoszono w nr 36/84
„Miesięcznika Politycznego Niepodległość"; od tego czasu czasopismo to
jest organem partii. W zasadach programowych LDP „N" w dziedzinie
politycznej wyróżniają się następujące sprawy:
- Niezależne państwo polskie nie
istnieje. PRL jest jedynie formą administrowania polskim terytorium
przez ZSRS oraz zespołem instytucji służących politycznej i
gospodarczej eksploatacji i sowietyzacji polskiego społeczeństwa.
- Najwyższym celem jest wywalczenie
niepodległości.
- Wyzwolenie Polski uzależnione jest
od zmian w bloku, czyli od wspólnych działań uciskanych narodów
przeciwko sowieckiemu komunizmowi i imperializmowi.
W "Założeniach... 'programowych'"
sformułowano również propozycję utworzenia "Ruchu na Rzecz
Przywrócenia Demokracji" (RNRPD), jak również powołania przez
ugrupowania polityczne działające w ramach "Ruchu" tzw. Podziemnego
Porozumienia Politycznego; jego zadaniem byłoby powołanie w
przyszłości "Rządu Tymczasowego".
Podstawowe cele LDP "N" można
przedstawić następująco:
- odzyskanie niepodległości;
- bezwzględna walka z systemem
socjalistycznym;
- zorganizowanie społeczeństwa i
gospodarki w oparciu o wzór zachodnich demokracji (poszanowanie
zasady wolności jednostki, ograniczenie roli państwa,
decentralizacja i wolna gospodarka rynkowa);
- współpraca z "pozbawionymi przez
ZSRR wolności narodami Europy Środkowej, propagowanie współpracy w
dążeniu do niepodległości, wolności i demokracja.
W 1984 r. LDP "N" wydała, wspólnie z
innymi nielegalnymi organizacjami - Ruchem Politycznym "Wyzwolenie",
Organizacją "W-S-N" (skrót od "Wolność - Sprawiedliwość -
Niepodległość", Grupą Polityczną "Wola" - następujące oświadczenia:
- "Do braci Węgrów" (w rocznicę
wydarzeń z 1956 r.),
- "Do braci na Ukrainie, Białorusi i
Litwie" (propozycja wspólnego stanowiska w sprawie polskiej granicy
wschodniej).
W 1985 r. ukazuje się, ponownie we
współpracy z ww. organizacjami, oświadczenie w 40. rocznicę
Konferencji Jałtańskiej, w którym zawarte są następujące twierdzenia:
"...Zdradzieckie ustalenia z Jałty
uważamy za nieważne i całkowicie je odrzucamy, (...) co nie znaczy, że
chcemy zmiany utworzonych po wojnie granic Polski... Apelujemy do
wszystkich Polaków, aby przyłączyli się do polityki odrzucenia Jałty,
przezwyciężenia jej skutków i odzyskania niepodległości Polski. Część
światowej opinii publicznej traktuje Konferencję jałtańską jako
oficjalne usankcjonowanie opanowania naszej ojczyzny przez sowiecki
imperializm i totalitaryzm, co tym samym zagraża polskiej
niepodległości".
Prócz tego LDP "N" podpisała wraz z
innymi nielegalnymi ugrupowaniami tzw. "Apel Jałtański", w którym
wezwano mocarstwa zachodnie do podjęcia działań na rzecz zrewidowania
ustaleń jałtańskich.
W sensie organizacyjnym LDP "N" działa
według zasady komórek terenowych. W latach 1982-1984 organizacja
działała głównie w Warszawie i Krakowie, przy czym działalność ta
polegała zasadniczo na wydawaniu czasopisma. Po założeniu LDP "N"
rozpoczął się terytorialny rozwój organizacji, co nastąpiło głównie
dzięki "działalności" młodych członków (przeważnie studentów KUL-u,
Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu A. Mickiewicza i innych
szkół wyższych). Organizacje terytorialne LDP "N" powstały w
Warszawie, Krakowie, Lublinie, Gdańsku, Poznaniu i Bydgoszczy (1986).
Na czele partii stoi tzw. Rada Polityczna. Organem partii był najpierw
"Miesięcznik Polityczny Niepodległość", a następnie czasopismo
"Niepodległość". Oprócz już wymienionych działaczy organizacji
"Niepodległość" pojawili się nowi. Do najbardziej aktywnych należą:
- Zygmunt G. - ur. 1958, student
Uniwersytetu Jagiellońskiego; pseud. "Zygmunt", szef Organizacji
Małopolska LDP "N";
- Andrzej K. - ur. 1964, student
Uniwersytetu Jagiellońskiego, pseud. "Andrzej", redaktor czasopisma
"Niepodległość",
- Jarosław M. - ur. 1960, socjolog,
pseud. "Zenek", szef organizacji gdańskiej;
- Przemysław K. - pseud. "Mirek", szef
Organizacji Wielkopolska;
- Paweł Skokowski - absolwent
Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, pseud. "Piotr", szef
organizacji lubelskiej;
- Wojciech B. - ur. 1958, student
KUL-u, pseud. "Łukasz".
Terenowe organizacje LDP "N" wydają
własne czasopisma:
- Lublin - "Gazeta Polityczna", od
1986 r. nowy tytuł "Antyk" (kwartalnik polityczny neoprawicy);
- Kwartalnik "ABC Adriatyk - Bałtyk -
Morze Czarne" zajmuje się sprawami państw socjalistycznych,
zwłaszcza Ukrainy, Białorusi i Litwy, rozpowszechnia skrajnie
antysowieckie poglądy (dotychczas ukazały się 4 numery);
- Gdańsk - "Biuletyn Polityczny",
- Poznań - "Strzecha";
- Kraków - "Krakus" i "Mury" (oba do
końca 1985 r.); "Dodatek Polityczny"; "Niepodległość"- jako organ
LDP "N" od 1985 r.;
- Warszawa - "Orientacja na Prawo" od
1986 r.
Przekształcenie organizacji "Niepodległość"
w partię przyspieszyło ukształtowanie się 2 frakcji w LDP "N", które
różnią się w założeniach taktycznych. Przedstawiciele organizacji
Gdańsk, Lublin, Kraków i Poznań mianowali w połowie 1985 r. nową Radę
Polityczną, natomiast grupa wydająca miesięcznik "Niepodległość" (a
zarazem) inicjatorzy utworzenia partii działają jako frakcja
określająca się jako Grupa Pisma "Niepodległość".
Ważnym wydarzeniem było zawarte w
styczniu 1985 r. porozumienie pomiędzy LDP "N" a organizacją
"Solidarność Walcząca", którego celem jest współpraca oraz
konsolidacja tzw. opozycji demokratycznej w Polsce.
W marcu 1985 r. LDP "N" była jednym z
sygnatariuszy wydanego w związku z wyborami do Sejmu oświadczenia
"Bojkot w Imię Niepodległości.
W l. połowie 1986 r. LDP "N"
zainicjowała JL utworzenie nadrzędnej struktury organizacyjnej pod
nazwą "Porozumienie Prasowe na Rzecz Demokracji i Niepodległości". W
ramach tęgo "Porozumienia" ustalono wspólne akcje ulotkowe szeregu
ugrupowań. Tematy tych akcji:
- poparcie dla ruchu "Wolność i
Pokój";
- solidarność z Afganistanem.
W połowie 1986 r. LDP "N" przystąpiła
do nowej struktury organizacyjnej "Porozumienie Organizacji
Niepodległościowych" (PON), do której należy również Ruch Polityczny "Wyzwolenie",
organizacja "W-S-N" i Polska Partia Niepodległości. W deklaracji PON
czytamy: "(...) Twór państwowy określany jako PRL nie jest
niepodległym państwem, lecz narzuconą przemocą przez Związek Sowiecki
po zakończeniu II wojny światowej administracją. (...) Ponieważ ta
narzucona Polsce władza nigdy nic uzyskała od narodu legitymacji na
drodze wyborów, stan okupacji trwa (...)".
Już jako organizacja "Niepodległość"
LDP"N" starała się propagować swą orientację polityczną poprzez
przedstawicieli w kilku krajach Europy Zachodniej. Ponadto osobom tym
chodzi o uzyskanie środków finansowych na działalność w Polsce.
Do najważniejszych przedstawicieli LDP
"N" należą: wspomniany już Jerzy Targalski, a także Tadeusz Kadenacy
(potomek Piłsudskiego), Leszek Truchlewski (we Francji), Janusz
Cupryjak (w Szwecji) i Jerzy Grębski (w Szwajcarii).
Mieszkający we Francji Jerzy T.
utrzymuje kontakty z przedstawicielami emigracji ukraińskiej (UHWR) i
zaproponował drukowanie w Polsce czasopisma w języku ukraińskim (przy
użyciu matryc przekazywanych z Zachodu do Polski). Czasopisma miałyby
być następnie przesyłane na szereg adresów w ZSRR. Obecnie konieczne
jest jeszcze wyjaśnienie spraw organizacyjnych. Aby zademonstrować swe
istnienie w spektrum nielegalnych organizacji LDP "N" od początku
współpracuje z różnymi nielegalnymi organizacjami, które stawiają
sobie za cel "odzyskanie niepodległości". Organizacje wywodzące się z
"S" często krytykują LDP "N" z powodu jej ataków skierowanych
przeciwko Kościołowi i L. Wałęsie.
Główne formy działalności LDP "N":
wydawanie, druk i rozpowszechnianie
czasopism i ulotek, w których przedstawiane są jej zasady ideologiczne
i stanowisko wobec różnych faktów historycznych i aktualnych wydarzeń
w PRL;
- organizowanie kanałów w celu
transportu z Zachodu sprzętu i pieniędzy na działalność w kraju;
- kontakty z zachodnimi centrami DIP (dywersji
ideologiczno-politycznej - TM).
W roku 1986 organizacja Małopolska LDP
"N" planowała akcję na l Maja: umieszczenie wyrzutni granatów z gazem
łzawiącym i z ulotkami. Przygotowania obejmujące umieszczenie wyrzutni
na dachu były zakrojone na szeroką skalę.
We właściwym czasie odkryto jednak
urządzenie, a szeroko zakrojone działania organów bezpieczeństwa
doprowadziły do zatrzymania 11 osób, dzięki czemu organizacja
Małopolska zaniechała działalności na ok. pół roku. Na początku 1987
r. stwierdzono odbudowę organizacji.
Przeciwko członkom organizacji
"Niepodległość" względnie LDP "N" prowadzono działania operacyjne i
przeszukania z następującymi wynikami:
We wrześniu 1984 r. zatrzymano przy
przemycaniu sprzętu poligraficznego z zagranicy dwie osoby i skazano
je na kary pozbawienia wolności;
- W styczniu 1985 r. zatrzymano 2
osoby, które przewoziły nielegalne wydawnictwa. Skazano je również
na kary pozbawienia wolności.
- W grudniu 1985 r. zatrzymano w
Przemyślu kilka osób w czasie rozpowszechniania ulotek, a w Lublinie
2 osoby w czasie przewożenia nielegalnych materiałów.
- W marcu 1986 r. zatrzymano w
Krakowie 2 osoby w czasie rozrzucania ulotek.
- W kwietniu 1986 r. zlikwidowano
drukarnię LDP "N" w Poznaniu.
- We wrześniu 1986 r. zlikwidowano
drukarnię w Gdańsku.
Działania przeprowadzone przez organy
bezpieczeństwa zahamowały szybkie rozprzestrzenianie się tej
nielegalnej organizacji. Czasopisma organizacji terytorialnych
przestały się ukazywać. Co do intensywnych środków ze strony SB
nastąpił okres wyczekiwania. Na początku 1987 r. LDP "N" wznowiła
działalność wydawniczą, przy czym nakłady wyraźnie zredukowano.
Działacze i sympatycy LDP "N" należą przeważnie do kręgów inteligencji
i studentów szkół wyższych. Udziału robotników nie stwierdzono.
Najliczniejsze organizacje LDP "N" istnieją w Gdańsku, Krakowie i
Poznaniu, natomiast w Lublinie, Warszawie i Bydgoszczy istnieją
jedynie kadry kierownicze. Liczba sympatyków wynosi szacunkowo 200-300
w skali kraju. Należy oczekiwać, że LDP "N" także w najbliższym czasie
rozwinie różnoraką aktywność, aby poprzez publikację czasopism i
ulotek zademonstrować swą obecność w kręgu nielegalnych organizacji. |