Agresja na Polske 17 wrzesnia 1939

 
   
 

 

 

Pierwsze uderzenie spadło o trzeciej nad ranem na Podwołoczyska, Czortków, Skałe i Husiatyn. Pułk Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP Czortków) był najdalej na wschód wysunieta placówka obronna Rzeczypospolitej.

Niewielkie strażnice KOP, liczące po kilkunastu żołnierzy, stawiały czasem opór zbyt duży jak na swoje możliwości.

Pułk KOP "Sarny" pod dowództwem ppłk. Nikodema Sulika przez cały dzień walczył na umocnionej linii rzeki Słuczy, zadając sowieckiej dywizji spore straty.

Nieliczni i słabo uzbrojeni zołnierze dowodzeni przez podpułkownika Marcelego Kotarbe podjeli natychmiast pełna determinacji walke w obronie napadnietej Ojczyzny. Stawili czoło całemu korpusowi sowieckiemu złozonemu z czołgów i kawalerii.

Wojsko Polskie podjeło walke z Armia Czerwona m.in. w obronie Grodna, Wilna, Podola. Bitwy z rosyjskim najezdzca stoczono pod Tomaszowem Lubelskim, pod Szackiem i Wytycznem. Lwów i Brzesc oblegali wspólnie Rosjanie i Niemcy.

Podobnie pod Kockiem 4 i 5 pazdziernika  Strona 1/2 grupa operacyjna "Polesie" generała Franciszka Kleeberga stoczyła ostatni bój w obronie Polski otoczona przez dywizje sowieckie i niemieckie.

W zdobytych polskich miastach, m.in. w Białymstoku, Brzesciu, Przemyslu, oddziały Armii Czerwonej i Wehrmachtu odbywały wspólne defilady.

W Krakowie tuz obok siedziby gubernatora Hansa Franka utworzony został konsulat generalny Zwiazku Sowieckiego. To własnie tutaj NKWD i gestapo wspólnie ustalały szczegóły ludobójstwa niemieckiego i sowieckiego, w tym eksterminacje elit polskiej inteligencji.

Po 17 wrzesnia 1939 r. pod sowiecka okupacja znalazło sie 51 proc. powierzchni Polski i ponad 13 mln polskich obywateli.

Do niewoli sowieckiej dostało sie około cwierc miliona podoficerów, oficerów i generałów Wojska Polskiego.

Oprócz nich Rosjanie zagarneli ponad 120 tysiecy funkcjonariuszy KOP, policji, strazy wieziennej, strazy lesnej, a takze urzedników panstwowych, bankowych oraz ksiezy.

Około 15 tys. polskich oficerów, na mocy decyzji z 5 marca 1940 r., wymordowano wiosna 1940 r. w rejonie Katynia, Charkowa i Tweru. Sposród zatrzymanych szeregowców i podoficerów władze ZSRR postanowiły zatrzymac w obozach ok. 25 tys. osób, które wykorzystywano jako robotników przymusowych.

Ludnosc polska poddano surowym represjom: w pierwszej kolejnosci osoby o wysokim statusie społecznym i posadzane o prowadzenie działan przeciw armii sowieckiej.

W ramach unifikacji z ZSRR na przyłaczonych obszarach (Kresy Północno-Wschodnie i Południowo-Wschodnie) wprowadzono sowiecki podział administracyjny, dokonywano konfiskat majatków ziemskich, nacjonalizacji banków i wielkiego przemysłu.

Unifikowano takze szkolnictwo, planowo niszczac polska kulture. Jezyk polski zastapiono jezykami białoruskim i ukrainskim, a wkrótce rosyjskim.

Tragiczny w skutkach był takze prowadzony na ziemiach okupowanych masowy pobór obywateli polskich do sowieckiego wojska. Po 22 czerwca 1941 r. władze sowieckie wycofywały ich z czynnej słuzby jako "element niepewny" i grupowały w tzw. strojbatalionach.

W wyniku czterech masowych deportacji, od 10 lutego 1940 r. do 22 czerwca 1941 r., wywieziono z Kresów Wschodnich w głab ZSRR łacznie ponad 300 tys. obywateli polskich. Stale jednak wywożono pojedyncze osoby.