Praca operacyjna SB obejmowała: ludzi, obiekty (szkoły, instytucje, wydarzenia, zakłady pracy), zjawiska społeczna. Praca operacyjna SB miała na celu: represjonowanie, zdobycie informacji, manipulowanie (inspirowanie, dezinformowanie, dezintegrowanie). W trakcie pracy operacyjnej wykorzystywano kombinacje operacyjne wykorzystujące wszelkie metody działań.

Funkcjonariusze SB najpierw definiowali przeciwnika, z kim lub czym mają do czynienia, jakie cechy i środki ma przeciwnik, jakie są jego społeczne i środowiskowe uwarunkowania. Funkcjonariusze definiowali też jaki ma potencjał własny i agenturalny ma SB w walce z przeciwnikiem.

Tworzony był przez SB schemat działań operacyjnych. Określano problem, cel, planowano działania, przygotowywano zasoby, realizowano plan i kontrolowano jego wykonanie. Działania były planowane i programowane.

W samym resorcie wszelkie działania były utajnione. SB analizowała przyczyny swoich porażek.

W ramach pracy operacyjnej SB wykorzystywała podsłuchy i podglądy. Przed założeniem w lokalu który wzbudzał zainteresowanie SB miały miejsca tajne wejścia (TW zdobywali klucze) lub zalegalizowane wejścia (SB udawała elektryków, ankieterów i badaczy). Do zakładania podsłuchów wykorzystywano lokale sąsiednie należące do TW. By umożliwić funkcjonariuszom SB założenie podsłuchów figuranta (osobę obserwowaną przez SB) wysyłano na wakacje, wzywano na policje.

SB dokonywała także tajnych przeszukań.

SB w działaniach operacyjnych posługiwała się fałszywymi dowodami osobistymi podszywając się pod rzeczywiste osoby lub pod spreparowane i zalegalizowane dane z urzędów stanu cywilnego. Kompletowaniem fałszywych dokumentów zajmował się pion T. Dokumenty legalizacyjne zabezpieczone miały potwierdzenie w miejscu swego rzekomego wystawienia. Dokumenty niezalegalizowane nie miały potwierdzenia w miejscu swojego wystawienia. SB przygotowywała legendy legalizacyjne dla osób i lokali.

Funkcjonariusze SB stosowali kilka technik obserwacji figuranta: obserwacje jawną (zwaną japońską, polegającą na demonstracyjnym manifestowaniu swojej obecności przez funkcjonariuszy), obserwacje zewnętrzną, wewnętrzną, uczestniczącą, stacjonarną. W miejscach publicznych znajdowały się odkryte punkty obserwacyjne. W pomieszczeniach zakryte punkty obserwacyjne. By uniknąć zdemaskowania funkcjonariusze przebierali się w garderobę specjalną. Podczas śledzenia dokumentowano (pismem, zdjęciem, rysunkami) najdrobniejsze zachowania figuranta. By figurant (osoba pozostająca w zainteresowaniu operacyjnym SB wobec której SB podejmowała działania operacyjne) nie dostrzegł że jest obserwowany lub jego lokal jest przeszukiwany funkcjonariusze SB stosowali awaryjne zaabsorbowanie figuranta. Podczas śledztwa funkcjonariusze pod fałszywą banderą składali obciążające relacje ze śledztwa. SB foto kopiowała też listy figurantów w ramach perlustracji korespondencji.

Jedną z metod pracy SB była analiza operacyjna (polegająca na racjonalnym zdefiniowaniu sytuacji) zdobytych materiałów. Opisywano sytuacje, szukano przyczyn sytuacji, zastanawiano się nad kosztami operacji, przeprowadzano socjologiczną i psychologiczną analizę. Owocem takiej analizy był dokument. Hipotezę wstępną weryfikowano w toku pracy operacyjnej, sprawdzania operacyjnego i inwigilacji.

Podstawową metodą pracy operacyjnej była manipulacja. Przeprowadzano ją metodami socjotechnicznymi: rozmowami, przekształceniami środowiska figuranta tak by nie miał jak działać, oddziaływaniem na środowisko figuranta przez TW. SB sterowała jednostkami i całymi grupami. Funkcjonariusze SB operacyjnie inspirowali figuranta do działań pożądanych przez SB. W manipulacji niezwykle ważna była rola TW którzy: rozpuszczali pożądane przez SB pogłoski, nakierowywali rozmowy na tematy pożądane prze SB, inspirowali działania, zniechęcali do działań, doradzali, mnożyli wątpliwości, straszyli konsekwencjami, zniechęcali jednych figurantów do drugich. Figurant nie wiedział że jest manipulowany, ani kto nim manipuluje.

Kolejną metodą operacyjną była dezinformacja operacyjna. Dezinformacja była: pełna (same kłamstwa), częściowa (zawierała informacje częściowo nieprawdziwe lub zdezaktualizowane), apogogiczna (prawdziwe informacje były przekazywane tak obcym wywiadom by obce wywiady uznawały takie informacje za nieprawdziwe). Dezinformowano pisemnie, ustnie, pokazowo (z ulic znikały mundurowe patrole a zostawali tajniacy).

SB w ramach swojej pracy operacyjnej stosowała też dezintegracje operacyjną. Celowo osłabiano i rozbijano opozycje. Do dezintegracji operacyjnej potrzebna była praca TW. SB stwarzała atmosferę wzajemnej podejrzliwości, kreowała figuranta na TW w oczach innych figurantów, inspirowała kłótnie o pieniądze, romanse i pozycje.

W ramach pracy operacyjnej SB przeprowadzała rozmowy operacyjne z figurantem. Rozmowy operacyjne dzielono na: zapobiegawcze, profilaktyczne, sondażowe, wyjaśniające, poznawcze, uświadamiające, informacyjne, propagandowe, ostrzegawcze, inspiracyjne, dezinformacyjne, paszportowe, pozyskaniowe, przesłuchania, instruktażowe dla TW. Celem SB było zdobycie informacji, inspirowanie, dezinformowanie, dezintegracja, manipulacja. Rozmowę poprzedzało rozpoznanie rozmówcy, stworzenie planu rozmowy i legendy dla rozmowy. SB stosowało kilka technik prowadzenia rozmów: zaskakiwało figuranta, stwarzało u figuranta przeświadczenie o zagrożeniu. SB opracowało nawet katalog rodzajów pytań i reakcji rozmówców.

SB w swojej pracy stosowała rozpracowanie operacyjne, kombinacje operacyjne i gry operacyjne (była to akcja o szerszym zakresie mająca na celu dezinformacje obcych wywiadów).

Sprawa rozpracowania operacyjnego polegała na wprowadzeniu do grupy figurantów własnego agenta (była to bardzo trudna operacja, często pomagał w tym seks TW z figurantem).

Sprawy obiektowe SB prowadziła profilaktycznie nie przeciw osobom ale by kontrolować instytucje, organizacje i wydarzenia. Sprawy obiektowe prowadzono by mieć nieustanny dopływ informacji. Sprawy obiektowe prowadzono by przeciwdziałać: infiltracji obcych wywiadów, szkodnictwu, sabotażowi, łamaniu tajemnicy służbowej, nie wystarczającym zabezpieczeniom, rozprzestrzenianiu się nastrojów anty systemowych, kontaktów z opozycją, strajkom, powstawaniu niezależnych związków zawodowych. Sprawy obiektowe dotyczyły: wybranych zakładów pracy, rzeczywistości w danym województwie, wybranych placówek naukowych, sympozjów z udziałem naukowców z zachodu, kongresów itp., ważniejszych akcji politycznych organizowanych przez władze PRL, kościołów i innych związków wyznaniowych, imprez kościelnych, mniejszości narodowych, osób zrzeszonych w legalnych organizacjach ale prowadzących wrogą działalność, wrogich placówek dyplomatycznych, placówek firm z zachodu, zagranicznych ośrodków wrogich wobec PRL i działających w PRL po fałszywa banderą (np. organizacji charytatywnych). 

+++

 glowna strona